dinsdag 23 juli 2013

Bomen om de vijver

De vijver van het Villapark is ruim 100 jaar oud. Hij werd aangelegd bij de omvorming van het landgoed Overbeek tot woongebied. De Naamloze Vennootschap "Villapark Overbeek" exploiteerde de gronden, waarbij de wegen en waterpartijen werden aangelegd en de grond verkaveld om te verkopen als bouwlocaties. Het ontwerp van het gebied is van de tuin- en landschapsarchitect Hugo A.C. Poortman, in de Engelse landschapsstijl. De voormalige gracht van het landhuis werd hierbij uitgebouwd tot vijver, met eiland, rotspartijen en watervalletjes. Veel oude bomen werden in het plan gehandhaafd.
Het is dus moeilijk de ouderdom van de bomen om de vijver te bepalen, maar er staan exemplaren van zeker 100 jaar oud. Met name de tamme kastanje aan de noordzijde, deze staat al op de oudste ansichtkaarten (zie http://www.geldersarchief.nl/beeld--geluid/prentbriefkaarten, zoek op vijver villapark overbeek velp), uit het begin van de bewoning. Nu is het, samen met de fijnspar die er naast staat een mooie afronding aan de noordzijde.

Fijnspar (L) en tamme kastanje (R)
De tamme kastanje is de ouderdom wel aan te zien als je naar de stam kijkt. Er zit een grote spleet in en er groeien zwammen in.

Zwammen in de stam van de tamme kastanje

Robinia met luchtwortels
Een andere eerbiedwaardige oudere is de robinia aan de zuidzijde van de vijver. Ongeveer 10 jaar geleden is daar de top uit gewaaid, maar de boom is behouden. Door hem sterk terug te snoeien is de onderstam in elk geval gespaard. Na de behandeling is hij weer mooi uitgelopen. Opvallend zijn enkele grote luchtwortels langs de stam.


De knotrobinia










Op de achtergrond van nevenstaande foto is de derde eeuweling te zien: de rode beuk. Deze boom had tot voor ongeveer 10 jaar geleden gezelschap van een ongeveer even grote linde. De linde is verwijderd omdat hij te gevaarlijk werd. Daarvoor in de plaats is een paardenkastanje aangeplant.
Aan de vorm van de beuk is goed te zien dat er een andere grote boom naast heeft gestaan. Gelukkig stond de linde aan de noordzijde van de beuk, zodat de beukenstam niet te lijden heeft gehad van zonnestraling.

Rode beuk en paardenkastanje

De laatste boom die echt apart vermeld moet worden is de robinia aan de noordoostkant, bij de Evertsenlaan. De robinia heeft een erg ruwe bast en blijkbaar vonden vogels (Gaaien?) het een goede verstopplaats voor zaden. Een paar daarvan hebben ze niet teruggevonden en die zijn uitgelopen. De robinia heeft dus inwoning van een eik en een taxus.

De robinia bij de Evertsenlaan, let op de stam

Inwoning van taxus......



......en inwoning van eik

De stand bij de nijlganzen: drie jongen zijn er over. De manke vierde is verdwenen. Ze zijn nu zo groot dat een snoek er weinig meer mee kan. Enkele dagen geleden was er veel paniek, ouders riepen luid en twee jongen zaten bij elkaar bij de uitloop van het beekje. Even later kwam het derde jong als een balletje uit het water aan de oppervlakte...... en de rust keerde weer. Hier zien we het gezin bij de uitgang van het beekje.

De drie nijlganskuikens (bijna vier weken oud) met hun ouders

Bron voor de eerste alinea: Nelleke den Boer-Pinxter  Villapark Overbeek, 2006, uitgave t.g.v. 20 jarig bestaan van Open Monumentendag, Comité Open Monumentendag Rheden-Rozendaal.

woensdag 10 juli 2013

Snoekenvoer


De jonge ganzen groeien stevig. Ze grazen bijna de gehele dag, je ziet ze haast groeien. Na twee weken zijn er nog vier over. De eerste verdween na twee dagen, de andere niet veel later.
Hoewel de ouders erg waakzaam zijn is er een gevaar dat zij niet kunnen zien: snoeken.
Er wordt in de vijver op snoek gevist en soms zien we dat er forse exemplaren worden opgehaald. Op zich zit er genoeg vis in de vijver om snoeken (en aalscholvers) te voeden. Toch zullen de snoeken een jonge eend of gans niet versmaden.
Jonge eenden worden zelden groot in deze vijver en jonge ganzen lopen ook gevaar. Gisteren zagen we dat één van de jonge ganzen kreupel is. Oorzaak? Onbekend, maar een snoek is waarschijnlijk. De ouders zijn erg waaks, ze kijken uit over het water en gisteren zagen we dat ze alle jongen het eiland op dreven, uit het water. Een hond die hun kuiken zou willen pakken zouden ze aanvallen, maar tegen zo'n onderzeeër van een snoek hebben ze geen verweer.
Het kreupele kuiken kan ook niet goed zwemmen, het heeft maar één poot beschikbaar. Het hobbelt een beetje door het water, met één poot. Eén van de ouders (meestal de man) blijft in de buurt, de rest gaat met moeder mee.

De vader met zijn kuiken



Moeder met de andere drie

Ander nieuw leven

Ongeveer 10 jaar geleden heeft de gemeente een waterloopje gegraven dat ontspringt in het kleine vijvertje aan de noordzijde. Het loopt parallel aan de vijver en mondt aan de zuidwesthoek erin uit. Het idee was vermoedelijk een ecologische verbinding, maar het is ook speelobject voor jonge kinderen. Toch neemt de natuur haar kansen waar. Vanochtend kon men tientallen jonge visjes tegen de stroom in zien zwemmen. Snoekenvoer...?